Tên khoa học

• Hài Nhi Trà (孩儿茶)là sản phẩm được chế từ nhựa cây thuộc họ Đậu (Fabaceae), bao gồm:
  • Cây Nhi Trà (儿茶 - Acacia catechu (L.f.) Willd.)
  • Cây Nhi Trà Câu Đằng (儿茶钩藤 - Uncaria gambir Roxb.)

Bộ phận dùng

• Nhựa cô đặc của thân cây hoặc lá cây được thu thập, đun sôi, lọc và cô đặc thành dạng khối.

Xuất xứ

• Trung Quốc: Chủ yếu thu hoạch tại Vân Nam, Quảng Tây.
• Ấn Độ, Indonesia, Malaysia: Chủ yếu sản xuất loại "Phương Nhi Trà" (方儿茶).

Tính vị, quy kinh

• Tính vị: Vị đắng, chát, tính mát.
• Quy kinh: Quy vào Tâm, Phế.

Công năng - Chủ trị

• Thanh nhiệt, hóa đàm: Hỗ trợ trị ho có đàm, viêm phế quản.
• Chỉ huyết, cầm máu: Hỗ trợ điều trị chảy máu cam, tiểu ra máu, rong kinh, trĩ ra máu.
• Tiêu viêm, sinh cơ, làm lành vết thương: Hỗ trợ điều trị loét miệng, viêm họng, viêm da.
• Trợ tiêu hóa, giảm tiêu chảy: Dùng trong trường hợp tiêu chảy do nhiễm khuẩn đường ruột.

Tác dụng dược lý

1. Kháng khuẩn, kháng viêm: Dịch chiết có tác dụng ức chế tụ cầu vàng, trực khuẩn mủ xanh, liên cầu khuẩn.
2. Chống oxy hóa, bảo vệ gan: Giúp bảo vệ tế bào gan khỏi tổn thương do gốc tự do.
3. Tác dụng cầm máu, làm se niêm mạc: Giúp cầm máu nhanh và hỗ trợ làm lành vết thương.
4. Chống tiêu chảy, hỗ trợ tiêu hóa: Có tác dụng làm săn niêm mạc ruột, giúp giảm tiêu chảy do viêm nhiễm.
5. Ức chế tế bào ung thư: Nghiên cứu cho thấy nước sắc từ Hài Nhi Trà có thể giúp ức chế tế bào ung thư dạ dày và phổi.

Ứng dụng trong bài thuốc cổ truyền

1. Trị ho có đàm, viêm họng

   • Hài Nhi Trà 5g, Bạc Hà 3g, Cam Thảo 2g.
   • Sắc uống giúp thanh nhiệt, giảm ho.

2. Trị tiêu chảy do vi khuẩn

   • Hài Nhi Trà 6g, Bạch Truật 4g, Hoàng Liên 3g.
   • Sắc uống giúp giảm tiêu chảy, chống viêm.

3. Trị viêm miệng, loét miệng, chảy máu chân răng

   • Hài Nhi Trà 3g, Ngũ Bội Tử 2g, Bạch Cương Tằm 2g.
   • Nghiền thành bột, thổi vào vết thương giúp cầm máu và làm lành niêm mạc.

4. Trị rong kinh, xuất huyết tiêu hóa

   • Hài Nhi Trà 5g, Tam Thất 3g, Địa Du 4g.
   • Sắc uống giúp cầm máu, bổ khí huyết.

5. Trị viêm da, nhiễm trùng da

   • Hài Nhi Trà tán bột, trộn với mật ong hoặc dầu dừa, bôi lên vết thương giúp kháng viêm, mau lành.

Liều dùng

• Dạng sắc uống: 3 - 6g/ngày.
• Dạng bột: 1 - 3g/ngày.
• Dạng bôi ngoài: Trộn với nước hoặc mật ong, đắp lên vết thương.

Kiêng kỵ

• Không dùng cho người có tỳ vị hư hàn, dễ tiêu chảy do lạnh.
• Không dùng cho phụ nữ có thai.
• Không dùng lâu dài với liều cao, dễ gây kích ứng dạ dày.